IV. LEERLINGBEGELEIDING

Leerlingbegeleiding  

Op het Johan de Wittgymnasium willen we heel graag zo goed mogelijk voorzien in de ondersteuningsbehoefte van al onze leerlingen. Het grootste deel van de leerlingen heeft voldoende aan de reguliere mentorbegeleiding. Soms is er milde ondersteuning nodig, maar er zijn ook zeker leerlingen bij die veel meer aandacht en begeleiding behoeven. Al deze leerlingen willen we helpen om uiteindelijk een mooi diploma op onze school te behalen.   

Een uitgebreide beschrijving van onze leerlingenbegeleiding vindt u in het schoolondersteuningsprofiel.

Mentoraat  

De mentor is het eerste aanspreekpunt voor leerlingen en ouders. Indien er vragen of onduidelijkheden zijn over dagelijkse schoolse zaken, de cognitieve en de sociaal emotionele ontwikkeling dan kan er contact met de mentor worden opgenomen.  

Het mentoraat is onderverdeeld in drie teams: Onderbouw (klas 1&2), Middenbouw (klas 3&4) en Bovenbouw (klas 5&6). Elk team wordt aangestuurd door een afdelingsleider. Per team staan vanuit de visie coachend mentorschap de volgende thema’s centraal:  

  • Klas 1/2: Landen in het VO, jezelf leren kennen op het gebied van leergedrag/talenten en het leren samenwerken met anderen.   
  • Klas 3/4: Talenten inzetten en gebruiken bij het maken van fundamentele keuzes in het (school)leven.   
  • Klas 5/6: Coachen bij het maken van volwassen (studie)keuzes.  

De mentor kan de leerling op laagdrempelige wijze helpen bij het omgaan met het schoolwerk (plannen, organiseren, leerstrategieën e.d.).  

Extra begeleiding  

Indien blijkt dat een leerling meer ondersteuning nodig heeft dan dat de mentor kan bieden, dan kan de mentor dit bespreken met de afdelingsleider en/of de coördinator leerlingbegeleiding. De coördinator leerlingbegeleiding denkt mee in het aanbieden van een passend ondersteuningsaanbod voor de leerlingen en legt contact tussen betrokken en een uitvoerende partij binnen of buiten de school. Tijdens de uitvoering van een begeleidingstraject zal de mentor van de leerling vanuit school het aanspreekpunt zijn. Indien nodig kan de coördinator leerlingbegeleiding worden betrokken. De coördinator leerlingbegeleiding is bereikbaar via leerlingbegeleiding@jdw.nl

Er zijn verschillende mogelijkheden om leerlingen extra te ondersteunen op vakinhoudelijk en sociaal-emotioneel gebied. 

Vakinhoudelijk

  • Maatwerkuren: docenten geven tijdens de eerste lesuren extra ondersteuning voor hun vak.
  • Leerlingen helpen leerlingen (LHL): leerlingen uit de bovenbouw kunnen bijles geven aan andere leerlingen; in principe zitten hier kosten aan verbonden (€ 5 per lesuur). Dit is voor leerlingen vaak een prettige manier van begeleiding omdat ze worden geholpen door een leerling die ‘gelijkwaardig’ is. De eerste tien bijlessen worden door school gefinancierd.

Executieve functies

  • Studieruimtes: er zijn verschillende ruimtes in de school die door leerlingen gebruikt kunnen worden om met hun schoolwerk aan de slag te gaan. Er is altijd toezicht aanwezig van een onderwijsassistent of studiecoach. 
  • Junior studiecoach: de junior studiecoaches geven schoolwerkbegeleiding in het tablinum. De schoolwerkbegeleiding is een traject van twintig middagen. Daarnaast organiseren de studiecoaches workshops wanneer bepaalde hulpvragen vaker terugkeren (bijvoorbeeld plannen voor de toetsweek en presenteren).
  • Senior studiecoach: is beschikbaar voor individuele trajecten met leerlingen, waarbij ondersteuning wordt geboden op het gebied van het plannen/organiseren van het schoolwerk en leerstrategieën. De senior studiecoach kan ook snel schakelen met de mentor en vakdocenten indien nodig. In principe wordt vooraf samen met betrokkenen (leerling, ouders en mentor) afgesproken voor welke periode deze begeleiding zal worden ingezet. Dit zal meestal een periode van 10 weken zijn, omdat ervan uit wordt gegaan dat een leerling daarna zonder individuele ondersteuning het schoolwerk weer zelfstandig kan oppakken. 

Ondersteuning vanuit Passend Onderwijs: elke school binnen het samenwerkingsverband Dordrecht kan gelden aanvragen om leerlingen te begeleiden. Als school doen we dit voor verschillende problematieken. Hierbij kan worden gedacht aan: executieve functies, motivatieproblemen, leerproblemen, mindset, omgaan met prestatiedruk of het omgaan met een DSM-diagnose. Bij alle gebieden is er voornamelijk aandacht voor de invloed van didactische en sociaal emotionele problemen op het kunnen omgaan met het schoolwerk.  

De grens met hulp op het gebied van persoonlijke ontwikkeling is dun en we doen ons uiterste best om leerlingen verder te helpen. Het doel hierbij is dat we willen dat leerlingen de school verlaten met voldoende tools om ook het volwassen leven ‘aan te kunnen’. Het betrekken van ouders is hierbij van belang en in sommige gevallen moet er worden doorverwezen naar de jeugdhulpverlening. Indien dit het geval is dat zijn we als school goed in staat om deze eventuele hulpverlening te betrekken bij de begeleiding op school (van de mentor of vanuit Passend Onderwijs). 

De uitvoering van de begeleiding Passend Onderwijs ligt deels in de handen van externe partijen. Dit gaat voornamelijk om personen met veel expertise op de bovenstaande probleemgebieden. We streven ernaar om deze uitvoerders nauw te betrekken in de school zodat er sprake is van korte lijnen tussen mentoren en vakdocenten. 

Dyslexie  

Het team van het Johan de Witt gymnasium wil de leerlingen met dyslexie graag goed begeleiden. We werken volgens de wet gelijke behandeling voor leerlingen met een handicap of een chronische ziekte en het protocol dyslexie voortgezet onderwijs van het Masterplan Dyslexie. Betreffende protocollen zijn in opdracht van het ministerie OCW ontwikkeld om de signalering van leesproblemen en dyslexie in het onderwijs te systematiseren.   

In het dyslexieprotocol wordt e.e.a. omtrent de begeleiding van leerlingen met dyslexie verder toegelicht. In klas 1 wordt een dyslexie screening uitgevoerd, waarbij wordt nagegaan of er leerlingen zijn waarbij er aanwijzingen zijn die uitgebreid dyslexie onderzoek indiceren. Uiteraard is het ook in hogere leerjaren mogelijk om een screening uit te voeren, indien er signalen zijn die wijzen op dyslexie.  

Indien er sprake is van een dyslexie diagnose dan heeft een leerling recht op extra faciliteiten. We hebben een dyslexiecoach die dit coördineert en leerlingen jaarlijks één of meerdere keren hierover spreekt (op basis van de wens van de leerling) en benodigde faciliteiten intern regelt.  

De dyslexiecoach is te bereiken via dyslexiecoach@jdw.nl.  

Hoogbegaafdheid  

Mede dankzij onze Johan Junior-activiteiten kunnen we de begeleiding aan hoogbegaafde leerlingen steeds beter vormgeven. Op het gebied van de training van executieve vaardigheden in relatie tot hoogbegaafdheid en persoonlijke ontwikkeling hebben we steeds meer en beter begeleidingsrepertoire.

 OndersteuningsTeam JdW - (OT JdW)  

Ongeveer 4 keer per jaar komt op het JdW het OndersteuningsTeam bij elkaar om enkele leerlingen, waarbij er zorgen zijn, voornamelijk op sociaal emotioneel gebied, te bespreken. Aanwezig vanuit externe organisaties zijn de psycholoog van het samenwerkingsverband, Schoolmaatschappelijk werk (Sociaal WijkTeam), de consulent Leerplicht en vroegtijdig schoolverlaten en de Jeugdarts (Jong JGZ). De afdelingsleiders en de coördinator leerlingbegeleiding sluiten vanuit de school aan.  

Het doel is om met veel expertise naar de situatie/onderwijsbehoefte van deze leerlingen te kijken, om zo de best passende ondersteuning te kunnen inzetten. De input van deze externe experts is hierbij zeer waardevol. Wij vragen betreffende ouders en leerlingen jaarlijks toestemming om hun zoon of dochter op de bespreeklijst van het Ondersteuningsteam te zetten.  

De vier deelnemende disciplines zijn zeker ook afzonderlijk (dus los van het Ondersteunings-Team) inzetbaar om mee te denken over de ondersteuningsbehoefte van leerlingen. Hierbij volgt een korte toelichting op wat elke OT-partner voor een leerling kan betekenen:  

1.Samenwerkingsverband  

Het samenwerkingsverband kan door ouders en/of school gevraagd worden voor observaties, onderzoek en om mee te denken over passend onderwijs (binnen of buiten de school). Het samenwerkingsverband financiert extra ondersteuning die op school kan worden ingezet.   

https://swvdordrecht.nl/

2. Schoolmaatschappelijk werk

Leerlingen en ouders kunnen met allerlei soorten vragen bij Schoolmaatschappelijk werk terecht. Hulpvragen kunnen betrekking hebben op sociaal/emotioneel gebied met een probleem als (faal)angst, omgaan met stress, spanningen of veranderingen in de thuissituatie, gedrag, seksualiteit, vriendschap, pesten, social media gebruik. De gesprekken met de Schoolmaatschappelijk werker zijn vertrouwelijk en zeer laagdrempelig op te starten. Ouders en school worden zoveel mogelijk betrokken indien dit passend is bij de hulpvraag. De  Schoolmaatschappelijk werker is wekelijks op school aanwezig in het rechter kantoor naast de hoofdingang; leerlingen kunnen worden aangemeld via de mentor/coördinator leerlingbegeleiding maar ook op eigen initiatief naar de Schoolmaatschappelijk werker gaan.  

3. Consulent leerplicht en vroegtijdig schoolverlaten  

Ieder kind/jongere in Nederland heeft recht op onderwijs en tegelijk een leerplicht. Ze hebben onderwijs nodig om zich te ontwikkelen en te ontplooien, maar ook om later meer kans te hebben op werk. Leerplicht kan, naast het eventueel inzetten van strafrechtelijke maatregelen, meedenken om het verzuim te verminderen en hulpverlening inschakelen waar nodig. Het doel is altijd om het onderwijs weer op gang te brengen en het leerrecht van een kind te waarborgen.   

https://cms.dordrecht.nl/Inwoners/Overzicht_Inwoners/Onderwijs_en_kinderopvang/Leerplicht

  4. Jeugdgezondheidszorg  

Jong JGZ (jeugdgezondheidszorg) zet zich dagelijks in voor de gezondheid en ontwikkeling van de jeugdigen in de regio Zuid-Holland zuid. Zij volgen de ontwikkeling van de jeugdigen via periodieke onderzoeken in klas 2 en 4 uitgevoerd door de jeugdverpleegkundige en JGZ assistente. De jeugdarts kan los van de periodieke onderzoeken gevraagd worden om mee te denken of een jongere te spreken bij een verscheidenheid aan verschillende onderwerpen. Denk hierbij aan algemene zorgen rondom een jongere, ziekteverzuim, gedragsproblemen, een chronische ziekte in combinatie met school, slaapproblemen, eetproblemen, mogelijke verslavings-problematiek, seksuele ontwikkeling, enz.   

https://www.jongjgz.nl/zuid-holland-zuid

Deze disciplines zijn bereikbaar via de coördinator leerlingbegeleiding (leerlingbegeleiding@jdw.nl), maar als leerling en of ouder/verzorger is het ook mogelijk om op eigen initiatief contact te zoeken via bovenstaande websites.   

Het Johan de Witt begeleidt leerlingen waar dat nodig is. Voor leerlingen die meer aan kunnen en meer willen leren dan de gemiddelde klasgenoot is er de mogelijkheid om te versnellen, verdiepen, verbreden of andere maatwerkafspraken te maken. 

Maatwerk: Versnellen, verdiepen, verbreden en flexibilering 

  1. Verbreding/ Deltaproject 

Ook getalenteerde en breed geïnteresseerde leerlingen kunnen begeleiding nodig hebben. Het zogenaamde Deltaproject richt zich op leerlingen die sneller leren dan de gemiddelde leerling. Zij hebben een extra uitdaging nodig om te voorkomen dat hun motivatie vermindert en hun schoolresultaten verslechteren. 

In samenwerking met het Centrum voor Begaafdheidsonderzoek te Nijmegen worden, na voorafgaande schriftelijke toestemming van de ouders, een aantal tests en een schoolvragenlijst afgenomen bij de leerlingen van klas 1. De uitslagen van deze tests leveren een beeld op van de motivatie, de intelligentie en de creativiteit van de leerling. Ouders worden geïnformeerd over de testresultaten en over het wel of niet in aanmerking komen voor het Deltaproject. 

  1. Honoursprogram (HPG)

In het verlengde van het Deltaprogramma start in de 4e klas voor een groep leerlingen het Honours Programma Gymnasia (HPG), opgesteld door de ShZG (Stichting het Zelfstandig Gymnasium). De leerling wordt gestimuleerd om zich te ontwikkelen in zowel cognitieve als andere vaardigheden. Dat zijn vaardigheden als samenwerken, een plan maken, evalueren, projectmatig werken en onderzoek doen. Het HPG heeft als einddoel dat leerlingen op acht competenties vastgestelde niveaus behalen. Leerlingen zitten aan het roer: ze bepalen zelf op welke manier ze voldoen aan de criteria die het programma stelt. In wat de leerlingen doen en hoe ze dat doen, worden ze ondersteund en gecoacht door begeleiders met expertise op dit gebied. Honoursleerlingen staan in contact met elkaar, zowel met leerlingen van de eigen school als van de andere gymnasia. Wat de leerlingen doen en presteren, wordt uiteindelijk beoordeeld door externe beoordelaars. 

  1. Privatissima

Medewerkers worden in de gelegenheid gesteld hun interesse in thema’s of vraagstukken die tot hun vakgebied behoren, maar geen onderdeel zijn van het lesprogramma, te delen met de leerlingen in in de zogenaamde “Privatissima”. Gedurende 4 weken presenteren zij hun onderwerp aan een beperkte groep van maximaal 15 leerlingen. Deze opzet slaat goed aan bij de wens van veel leerlingen om dieper in bepaalde materie ondergedompeld te worden. De diversiteit aan onderwerpen is groot en loopt uiteen van schaken tot “groter denkers”. De deelname is voor iedereen vrij, mits de lessen in het normale programma kunnen worden gemist. 

  1. School best 

Ons School Best programma is opgezet voor getalenteerde en geïnteresseerde leerlingen die na selectie kunnen deelnemen aan een breed scala van activiteiten buiten schoolverband. Zo nemen leerlingen deel aan Olympiades (wedstrijden) voor de vakken scheikunde, natuurkunde, biologie, wiskunde en aardrijkskunde. Verder wordt er deelgenomen aan Masterclasses van diverse universiteiten. Andere voorbeelden van dit School Best-programma zijn de deelname aan sporttoernooien, aan landelijke debatwedstrijden en sinds kort deelname aan MUN-(Model United Nations) toernooien.  

jdw dordrecht schoolgids leerlingbegeleiding